เปิดประตูสู่โลกเสียง “ปั้ง!” ของไทล์สี่เหลี่ยมกันสักตั้ง—บทความนี้คือพจนานุกรมข้างโต๊ะสำหรับมือใหม่ที่อยากเข้าใจ คำศัพท์วงไพ่นกกระจอก แบบอ่านเพลิน จบแล้วเอาไปคุยกับเพื่อนได้เนียน ๆ ไม่ต้องเกรงใจรุ่นพี่รอบโต๊ะ เราจะพาไล่ตั้งแต่ชื่อไทล์, คำกริยาบนโต๊ะ, ศัพท์สถานะมือ, ศัพท์สายป้องกัน ไปจนถึงศัพท์คะแนนและคำเฉพาะของสาย Riichi/HK/TW/US พร้อมทริคจำสั้น ๆ ให้กดใช้หน้างานได้ทันที
📲ระหว่างอุ่นมือ ถ้าอยากมีฮับไว้พักสายตา–สลับอ่านคอนเทนต์เกมและกีฬา ลองเก็บลิงก์ สมัคร ufabet เว็บตรง เล่นง่าย ปลอดภัย ไว้ในบุ๊กมาร์ก—เปิดได้ทั้งคอมและมือถือ
โครงสร้างภาษาของโต๊ะ: ทำไมต้องมีศัพท์เฉพาะ
โต๊ะไพ่นกกระจอกคือเวทีที่ทุกการ “จั่ว–ทิ้ง–เรียกชุด” ต้องสื่อสารเร็ว ชัด สั้น ศัพท์จึงเกิดขึ้นเพื่อให้ทั้งโต๊ะเข้าใจตรงกันในเสี้ยววินาที ยิ่งเล่นหลายสาย (จีน/ฮ่องกง/ไต้หวัน/ญี่ปุ่น/อเมริกัน) ยิ่งต้องรู้ “สำเนียง” ของแต่ละที่—แต่ไม่ต้องกลัว เรารวบรวมแบบคัดเน้นมาให้แล้ว
A. ศัพท์เรียก “ไทล์” (Tiles) และหมวดพื้นฐาน
- Suits (เลข 1–9 สามตระกูล)
- Man/Characters (m): ตัวอักษรจีน 1–9
- Pin/Dots (p): วงกลม 1–9
- Sou/Bamboo (s): ไม้ไผ่ 1–9 (เลข 1 มักเป็นรูปนกกระจอก)
- Honors (ตัวอักษรพิเศษ)
- Winds (ลม): 東(E) 南(S) 西(W) 北(N)
- Dragons (มังกร): 中(C/แดง) 發(F/เขียว) 白(P/ขาว)
- Flowers/Seasons (ดอกไม้/ฤดูกาล): ใบโบนัส (ขึ้นกับกติกา)
- Yaochuu: กลุ่ม “หัว–ท้าย–อักษร” = 1, 9 และไพ่ลม/มังกร
- Tanyao: กลุ่ม “เลขกลาง” 2–8 (ไม่รวม 1, 9, ลม, มังกร)
ทริคจำ: Man=ตัวหนังสือ, Pin=จุดกลม, Sou=ไผ่; Honors=ไพ่ที่ “ไม่เรียงเลข” (เรียงเป็นเฉิงไม่ได้)
B. ศัพท์กริยาบนโต๊ะ: คำสั้น ๆ ที่เปลี่ยนเกม
- Draw/จั่ว: หยิบไทล์จากกำแพง
- Discard/ทิ้ง: วางไทล์ลงหน้าโต๊ะ (ช่องทิ้ง)
- Chi (เฉิง/ชิ): เรียกเฉิง—เก็บไพ่จาก “คนซ้าย” เพื่อสร้างเลขเรียง 3 ใบในตระกูลเดียว
- Pon (ป๋อง/ตอง): เรียกตอง—เก็บไพ่เหมือนกับที่เราถือสองใบให้ครบสาม
- Kan (กง): เรียกกง—สี่ใบเหมือนกัน (มีจั่วโบนัสจากกำแพงตาย)
- Ron: ชนะโดย “เก็บไพ่ทิ้ง” จากคนอื่น
- Tsumo: ชนะโดย “จั่วเอง” จากกำแพง
- Tsumo-giri: จั่วอะไรมา ทิ้งใบนั้นทันที (บอกนัยเชิงข้อมูลกับทั้งโต๊ะ)
หลักคิดเร็ว: เปิด Chi/Pon/Kan = เร่งมือแต่เปิดข้อมูล; เก็บเงียบ = ลุ้นแต้ม/ยาคุสูงกว่าในหลายกติกา
C. ศัพท์สถานะมือ (Hand States) และทางรอ (Waits)
- Tenpai (เทมปาย): มือพร้อมชนะ—ขาดอีก 1 ใบ
- Noten (โนเทน): มือยังไม่พร้อมชนะ
- Shanten: ระยะห่างจาก Tenpai (เช่น 1-shanten = ห่าง 1 ขั้น)
- Ryanmen: รอสองทางตรง (เช่น มี 4–5s รอ 3 หรือ 6)
- Kanchan: รอแบบ “รู” (เช่น มี 4 & 6s รอ 5)
- Penchan: รอปลาย (เช่น มี 1–2s รอ 3 หรือ 8–9s รอ 7)
- Tanki: รอเดี่ยวคู่ (รอให้ได้ Pair)
- Machi: คำรวม ๆ ว่า “รออะไรอยู่” เช่น “รอ Ryanmen Machi”
จำง่าย: Ryanmen ดีสุด (วิ่งสองทาง), Kanchan/Penchan แคบสุด (วิ่งทางเดียว)
D. ศัพท์สายป้องกัน (Defense) ที่ช่วย “ไม่ไหลแต้ม”
- Suji: ทฤษฎีเส้นตัวเลขบอกความเสี่ยง—ถ้าเห็นทิ้ง 6p แล้ว การรอ 4–7p แบบสองทาง “มีแนวโน้มลดลง”
- Kabe (กำแพง): ไพ่ตัวเลขบางค่าถูกเห็นครบสี่ใบแล้ว → ชุดบางแบบ “เป็นไปไม่ได้”
- Genbutsu: ไพ่ปลอดภัย 100% ต่อคนที่ทิ้งไพ่นั้นแล้ว
- Betaori: โหมดรับสุด—ทิ้งปลอดภัยเพื่อเอาตัวรอด
- Furiten: เคยทิ้ง “ตัวชนะของตัวเอง” → ห้าม Ron ชั่วคราว (กติกา Riichi)
E. ศัพท์คะแนน/ยาคุ (เน้น Riichi เพื่อภาพรวม)
- Yaku: เงื่อนไขให้มือ “นับแต้มได้” (ไม่มี Yaku = ถึงครบก็ชนะไม่ได้ใน Riichi)
- ที่เจอบ่อย: Tanyao (ไม่มี 1,9,ลม,มังกร), Pinfu (เฉิงล้วน + รอสองทาง), Yakuhai (ตองลม/มังกรสำคัญ), Toitoi (ตองล้วน), Chii Toitsu (เจ็ดคู่), Ittsuu (1-9 สีเดียวในสามเฉิง), Sanshoku (เลขเดียวกันครบทั้งสามสี), Honitsu/Chinitsu (เกือบสีเดียว/สีเดียวล้วน)
- Dora: ตัวคูณคะแนนพิเศษ (Ura Dora, Kan Dora มีเพิ่มตามสถานการณ์)
- Riichi: ประกาศว่าเทมปายมือปิด + วางเดิมพันแต้ม (เปิดทางลุ้น Ura Dora)
- Ippatsu: ชนะในหนึ่งจังหวะหลังประกาศ Riichi โดยไม่มีใครขัดจังหวะ
- Haitei/Houtei: ชนะด้วยไพ่ใบสุดท้าย (จั่ว/เก็บทิ้งตามลำดับ)
- Rinshan: ชนะจากจั่วโบนัสหลัง Kan
- Chankan: ชนะ “ขโมยกง” ตอนอีกฝ่ายกำลัง Kan
- Mangan/Haneman/Baiman/Sanbaiman/Yakuman: ระดับเพดานคะแนน
ทริคเล่นยาว: มือปิด + รอสองทาง = โอกาสยาคุดี, อย่าไล่ Dora จนเสียทรงมือ
F. ศัพท์กติกา–มารยาท และคำต้องรู้เวลานับตา
- East/Dealer (ตะวันออก): เจ้ามือ—ได้เปรียบแต้มบางกรณี อยู่ต่อเมื่อชนะ
- Honba: เคาน์เตอร์รอบที่สะสมเมื่อ “ไม่มีคนจบ” หรือเจ้ามือชนะต่อเนื่อง
- Kyoutaku: กองเดิมพัน Riichi ที่สะสมกลางโต๊ะ
- Draw/Abortive Draw: จบรอบแบบเสมอ (เช่น ทุกคนนอเทน)
- Chombo: โทษปรับเมื่อทำผิดกติกาหนัก
- Call/Pass: เสียงสั้น ๆ บนโต๊ะเวลาอยาก/ไม่อยากเก็บไพ่ที่ถูกทิ้ง
G. สำนวนวงฮ่องกง/ไต้หวัน/อเมริกัน (รู้ไว้พูดกับเพื่อนได้)
- Chow/Pung/Kong: สำเนียงสากลของ เฉิง/ตอง/กง
- Fan (HK/จีน): ระดับแต้ม (1 Fan, 2 Fan, … ถึงเพดาน)
- Taiwan 16 Tiles: เวอร์ชันถือ 16 ใบ—คอมโบจัดจ้าน
- American Mahjongg Card: มี “การ์ดแพทเทิร์นประจำปี” แจกแจงรูปมือชนะ
H. พจนานุกรมฉบับไฟลามทุ่ง (A–Z แบบใช้ได้ทันที)
- All Simples = Tanyao (ไม่มี 1–9–Honors)
- Betaori = โหมดรับสุด ทิ้งปลอดภัย
- Chi = เรียกเฉิง (เฉพาะคนซ้าย)
- Chii Toitsu = เจ็ดคู่
- Chinitsu = สีเดียวล้วน
- Chonbo = ทำผิดกติกาหนัก โดนปรับ
- Daburu Riichi = Riichi ตั้งแต่จับไพ่ตั้งต้น
- Dora / Ura Dora / Kan Dora = ตัวคูณแต้ม
- East = เจ้ามือ
- Furiten = ทิ้งตัวชนะของตัวเอง → ห้าม Ron
- Genbutsu = ไพ่ปลอดภัย
- Haitei/Houtei = ชนะใบสุดท้าย (จั่ว/ทิ้ง)
- Honba = เคาน์เตอร์รอบสะสม
- Ikkitsuukan (Ittsuu) = 1–9 สีเดียวแบบสามเฉิง
- Ippatsu = หนึ่งจังหวะหลัง Riichi
- Kan = กง
- Kanchan = รอรู (รอกลางชุด)
- Kokushi Musou = Thirteen Orphans (ยากุแมน)
- Machi = ทางรอ
- Man/Pin/Sou = สามตระกูลเลข
- Mangan = เพดานแต้มระดับหนึ่ง
- Noten = ยังไม่พร้อมชนะ
- Penchan = รอปลาย
- Pinfu = เฉิงล้วน + รอสองทาง + ไม่มีหัวแต้ม
- Pon = ตอง
- Riichi = ประกาศเทมปายมือปิด
- Rinshan = ชนะหลังจั่วโบนัสจาก Kan
- Ron = เก็บทิ้งชนะ
- Sanshoku = เลขเดียวกันครบทั้งสามสี
- Shanten = ระยะห่างจากเทมปาย
- Suji/Kabe = ทฤษฎีป้องกัน
- Tanki = รอเดี่ยวคู่
- Tenpai = พร้อมชนะ
- Toitoi = ตองล้วน
- Tsumo = จั่วเองชนะ
- Tsumo-giri = จั่วอะไรมา ทิ้งใบนั้นทันที
ฉากฝึกฟังศัพท์หน้างาน (Mini-Scenes)
☝️ฉาก – เกมไวสายเปิดชุด
- ผู้เล่น A: “ชิ!” (เก็บ 3p ทำ 3–4–5p)
- ผู้เล่น B: “ป๋อง!” (ตอง 白)
- ผู้เล่น C (คิด): “โต๊ะเร็ว—ลดแผนสีเดียว หันไป Ryanmen รอแทน”
✌️ฉาก 2 – หลังประกาศ Riichi
- ผู้เล่น D: วางแท่ง “Riichi” + ทิ้ง 9s
- ผู้เล่น A: “Betaori ก่อน—9s เป็น Genbutsu เขาแล้ว ปลอดภัย”
- ผู้เล่น B: “เห็น 1p ครบกำแพง = Kabe → รอ 12p/23p เป็นไปไม่ได้”
👌ฉาก 3 – จังหวะพลิกด้วยกง
- ผู้เล่น C: “Kan!” จั่วโบนัส… “Rinshan Tsumo!”
- ทั้งโต๊ะ: อ้าปากค้างเล็ก ๆ ก่อนหัวเราะ—นี่แหละเสน่ห์ของคำเดียวที่เปลี่ยนทั้งตา
ทริคจำเร็วแบบใช้ได้จริง
- คำสั้นมีพลัง: Chi/Pon/Kan/Ron/Tsumo = 5 คำที่ต้องชัดก่อน
- จำ “ทางรอ” 4 แบบ: Ryanmen > Tanki > Kanchan > Penchan
- ป้องกันไว้ก่อน: เห็น Riichi → นึก Suji/Kabe/Genbutsu ให้ไว
- ยาคุพื้นฐาน 6 ตัว: Tanyao/Pinfu/Yakuhai/Toitoi/Chii Toitsu/Ittsuu = ครอบคลุมสถานการณ์ส่วนใหญ่
- ดูนิสัยโต๊ะ: โต๊ะเร็ว=เปิดคำบ่อย โต๊ะนิ่ง=ศัพท์ป้องกันลอยเต็มวง
สะกด–อ่านอย่างไรไม่เขินโต๊ะ
- Riichi (รี-อิจิ)
- Tsumo (ซึ-โมะ)
- Ron (รน)
- Chi (ชิ/ฉี)
- Pon (ป๋อง)
- Kan (กง)
- Pinfu (พิน-ฟู), Tanyao (ทัน-เยา), Toitoi (โตย-โตย)
- Furiten (ฟุ-ริ-เท็น), Ippatsu (อิป-พัตสึ)
ชุดเครื่องมือบนมือถือ: อ่าน–ฝึก–จำศัพท์ไว
ยุคนี้มีแอปสอน/ฝึกจำศัพท์, โหมดบอทดูรีเพลย์, สถิติทางรอ และเครื่องมือจดคำศัพท์ส่วนตัวให้คุณทบทวนได้ทุกที่ ใช้เวลาว่าง 10–15 นาทีต่อวันก็เห็นผล หากอยากเปิดอ่านบนสมาร์ตโฟนลื่น ๆ เก็บลิงก์ ufabet มือถือ 2025 รองรับทุกระบบ ไว้—สลับโหมดเรียนศัพท์กับอ่านบทความเพลิน ๆ ได้สบาย
Q&A คำศัพท์ในวงไพ่นกกระจอก (ถามไว–ตอบไว)
ต้องเริ่มจำคำไหนก่อน?
เริ่มจาก “กริยา 5 คำ” (Chi/Pon/Kan/Ron/Tsumo) และ “สถานะ 3 คำ” (Tenpai/Noten/Shanten)
ศัพท์ป้องกันจำยากไหม?
เริ่ม Suji/Kabe/Genbutsu พอ—ที่เหลือเรียนจากสถานการณ์จริง
ยาคุต้องจำเยอะไหมถึงชนะ?
ไม่—รู้ 5–6 ตัวพื้นฐานก็พาเข้าวงได้แล้ว ที่เหลือคือการจัดรูปมือให้เข้าเงื่อนไข
ต่างสำนักศัพท์ไม่เหมือนกัน จะงงไหม?
ไม่มาก แกนกลางคล้ายกัน ต่างกันแค่คำเรียก/คะแนน—ค่อย ๆ ปรับสำเนียงได้
เช็กลิสต์ก่อนลงวงจริง
- รู้จักไทล์: Man/Pin/Sou + Honors
- จำกริยา 5 คำ: Chi/Pon/Kan/Ron/Tsumo
- เข้าใจทางรอหลัก: Ryanmen/Kanchan/Penchan/Tanki
- มีกล่องเครื่องมือป้องกัน: Suji/Kabe/Genbutsu
- รู้ยาคุพื้นฐาน 5–6 ตัว และวางแผนมือปิด–เปิด
เติมคลังศัพท์–คลังสนุกไว้ใช้ยาว ๆ
การรู้ศัพท์ทำให้คุณ “อ่านโต๊ะ” ได้ไวขึ้นทั้งรุกและรับ ลองทำแฟลชการ์ดศัพท์ที่ยังไม่คล่อง เพิ่มตัวอย่างภาพจำจากตาที่เล่นจริง แล้วอัปเดตคลังคำทุกสัปดาห์—เหมือนอัปเกรดพจนานุกรมเวอร์ชันส่วนตัว
ถ้าอยากมีลิงก์เข้าหน้าอ่านคอนเทนต์ใหม่ ๆ ง่าย ๆ ทุกวัน แนะนำเก็บ ทางเข้า ufabet ล่าสุด อัปเดตทุกวัน ไว้ข้างบุ๊กมาร์กเกมโปรดของคุณ
สรุป
คำศัพท์วงไพ่นกกระจอก คือภาษาลับที่ทำให้วงเดียวกัน “ฟังกันรู้เรื่อง” ภายในเสี้ยววินาที—รู้คำ = เล่นลื่น รู้ทางรอ = ปิดเกมไว รู้ศัพท์ป้องกัน = อยู่รอดยาว เป้าหมายไม่ใช่จำให้หมดในคืนเดียว แต่คือเพิ่มทีละชุดแล้วใช้จริงในทุกตา คุณจะพบว่าคำสั้น ๆ อย่าง Chi/Pon/Kan/Ron/Tsumo เปลี่ยนทั้งจังหวะเกมและอารมณ์โต๊ะได้ในพริบตา…แล้วพบกันที่เสียง “ปั้ง!” ใบต่อไปครับ ✨